میرزا عبدالکریم حق‌شناس تهرانی(۱۲۹۸-۱۳۸۶ش) از عارفان و اساتید اخلاق در تهران. وی متولد تهران بود در درس آیت‌الله حجت، آیت‌الله خوانساری و امام خمینی شرکت کرد، عرفان و علوم عقلی را از آیت‌الله محمد علی شاه‌آبادی و میرزا مهدی آشتیانی آموخت. حق‌شناس به اصرار آیت‌الله بروجردی به تهران رفت و تا آخر عمر به تدریس و تربیت طلاب و عامه مردم در این شهر پرداخت. او در سال ۱۳۸۶ش در تهران درگذشت و در حرم عبدالعظیم حسنی دفن شد.
ولادت
میرزا عبدالکریم در سال ۱۲۹۸ش در در خیابان عین‌الدوله تهران (ایران کنونی) متولد شد. پدرش علی نام داشت که یکی از صاحب‌منصبان فرمانداری تهران بود و از این رو به علیخان شهرت داشت. نام خانوادگیشان ابتدا صفاکیش بود، اما سال‌ها بعد برای رفع مشکل سربازی به حق‌شناس تغییر داد. پدر در دوران طفولیت عبدالکریم فوت کرد و سرپرستی او تا سن ۱۵ سالگی بر عهده مادر بود.
عبدالکریم تحصیلات ابتدایی و مقدمات را نزد
شیخ محمد رضا تنکابنیآموخت و سپس بهقمرفت تا از محضر دیگر اساتید نظیرآیتالله حجتوآیتالله خوانساریدر دروسفقهواصولاستفاده کند. مدتی نیز نزدامام خمینیفقه و اصول آموخت و در بحث اخلاق هم مراوداتی با ایشان داشت. وی عرفان را نزدشاه آبادیو بخشی ازعلوم عقلیرا نزدمیرزا مهدی آشتیانیگذراند.تحصیلات
حق‌شناس افزون بر زبان عربی به زبان‌های فرانسه و انگلیسی هم مسلط بود و اجازه اجتهادش را از سید ابوالقاسم خویی، سید محمد حجت، شیخ عبدالنبی عراقی و محمدعلی شاه آبادی دریافت کرد.
آشنایی با امام
حق‌شناس در همان کلاس‌های درس آیت‌الله شاه‌آبادی با امام خمینی آشنا شد و در همان اوایل به دیدار ایشان رفت و از او اجازه ورود به کلاس فلسفه‌شان را گرفت. علاقه حق‌شناس در این دوران به امام آن‌قدر زیاد شد که هر روز خودش را زودتر به نماز جماعت در [[مدرسه فیضیه] می‌رساند تا بتواند در صف جماعت کنار امام بنشیند و با او هم‌کلام شود. گاهی او و امام با هم به تهران می‌آمدند و میرزا عبدالکریم در یکی از این سفرها، اامام را با شیخ محمدحسین زاهد آشنا کرد.
عزیمت به تهران
حق‌شناس پس از وفات شیخ محمدحسین زاهد تهرانی معروف به زاهد نفت فروش به خلاف میل باطنی و با تأکید و دستور آیت‌الله بروجردی در سال ۱۳۷۲ق به تهران رفت تا برای حل مشکلات دینی و امور شرعی در مسجد امین الدوله حضور یابد. او تا پایان عمر در این شهر به تهذیب نفس جوانان، اهل علم، طلاب و کسبه مشغول بود. ایشان مدتی نیز ریاست مدرسه فیلسوف‌الدوله و سپهسالار قدیم (مدرسه عالی شهید مطهری) را بر عهده داشت و در آن به تدریس مکاسب و کفایه در فقه و اصول، و منظومه سبزواری در حکمت پرداخت.
تألیفات
برخی از آثار حق شناس که موجود است:
رساله‌ای در ارث زوجه
تقریرات فقه آیت الله حجت کوه کمره ای
تقریرات اصول آیت الله خوانساری
تقریرات آیت الله بروجردی.
درگذشت
حق‌شناس در اول مرداد ماه سال ۱۳۸۶ش در سن ۸۸ سالگی پس از یک دوره بیماری ریوی در تهران درگذشت. پیکر وی به سوی حرم عبدالعظیم حسنی تشییع و به خاک سپرده شد. در پیام تسلیت آیت‌الله خامنه‌ای، این روحانی، فردی پرهیزکار و پاک‌نهاد معرفی شده که حق بزرگی بر گردن همه مشتاقان معارف اسلامی دارد.
نواهنگی زیبا و شنیدنی از سخنان «مرحوم آیت الله حق شناس» با موضوع «باز بودن در رحمت الهی و اظهار نیاز و رجوع به انسانها!»(تولید اختصاصی بانک صوتی تبیان)(2:51)
نواهنگی هشدارگون و امیدبخش از سخنان «مرحوم آیت الله حق شناس» پیرامون «راه رسیدن به استجابت دعا و برکت خواندن زیارت عاشورا»(تولید اختصاصی بانک صوتی تبیان)(2:23)
نواهنگی شنیدنی درباره «حقیقت غیبت حضرت ولیعصر(عج) و بیان نکته ای درباره تعبیر خورشید پشت ابر» با سخنان «مرحوم آیت الله حق شناس»(تولید اختصاصی بانک صوتی تبیان)(5:29)
نواهنگی شنیدنی و زیبا با موضوع «سؤال و جواب حضرت موسی(ع) با خداوند تعالی درباره مبغوض‌ترینِ بندگان» با سخنان مرحوم آیت‌الله حق‌شناس(تولید اختصاصی بانک صوتی تبیان)(1:53)
درس اخلاق مرحوم آیت الله حاج میرزا کریم حق شناس در مورد آمدن سال نو و اهمیت صله رحم «در دین اسلام تاکید زیادی شده به دید و بازدید از خویشاوندان ،و ما را دعوت می کند به رفت و آمد و خبر گرفتن از فامیل اما باید به خاطر داشته باشیم که این دید و بازدیدها نباید با غیبت و یا حرفهای متفرقه همراه شود که این از بزرگترین گناهان است،به همین دلیل است که ما در سال نو همراه با سبز شدن درختان دلهایمان را پاک می کنیم و کدورتها را کنار می گذاریم» (24:09)
سخنان مرحوم آیت الله حاج میرزا عبدالکریم حق شناس درباره معنویت و راه های بدست آوردن آن «در تفسیر امام حسن عسکری آمده است که اگر کسی در مجامع اخلاقی حضور نداشته باشد این جهنم است » (19:16)
سخنان استاد اخلاق حضرت آیت الله حق شناس پیرامون چگونگی به دست آوردن موفقیت «باید رمز موفقیت را بدست آورد باید دید که انسان از کجا باید شروع کند و چه کار کند » (28:48)
"وقتی که بنده مشرف شدم عرض اقدس تقاضا کردم آقا یک طوری عمر من بگذرد که نگویم کاش من از اول این کار را کرده بودم کاشکی کاشکی نگویم ازهمان اول یک منبهی برای من باشد ببینید آقا زمان یک خصوصیتی دارد مثلاً دهه ذی الحجه ، ماه رجب ، یک روایت هست در باب متهجدین آنهایی که نماز شب می خوانند .
پروردگار اینقدر در قیامت به اشخاصی که نماز شب می خوانند کرامت وسواد مرحمت می کنند " بشنوید سخنان گهربار استاد اخلاق آیت الله حق شناس (24:25)
درس اخلاق آیت الله حاج میرزا کریم حق شناس پیرامون کمینگاههای شیطان و لزوم بیداری انسان« مسلمانان باید بدانند که تا توان دارند باید در راه خدا و عبادت او تلاش کنند ،حواسمان باشد زمانی که دیر شده کاسه چه کنم دست نگیریم لحظاتی که دیگر دستمان به جایی بند نیست. انسان باید همیشه موقعیت خود را بسنجد تا در دنیا و آخرت شرمنده نباشد.شیطان همیشه در کمین ماست تا ما را منحرف کند تا نتوانیم راه حق را تشخیص دهیم» (19:53)
لطفا منتظر باشید ...
